Viktor But kimdir və niyə ona "ölüm taciri" ləqəbi verilib? – ABŞ VƏ RUSİYA ARASINDA MƏHBUS MÜBADİLƏSİNİN PƏRDƏARXASI
Rusiyalı iş adamı Viktor But terror təşkilatı kimi tanınan Kolumbiyanın İnqilabçı Silahlı Qüvvələrinə (FARC) külli miqdarda silah satmaqda ittiham olunaraq, ABŞ-da 25 il həbs cəzasına məhkum edilmişdi.
Qafqaz.media xəbər verir ki, Vaşinqton onu ən böyük qanunsuz silah alverçilərindən biri hesab edir. Viktor But isə bu ittihamları rədd edir.
But Sovet hərbi nəqliyyat aviasiyasında xidmət etmiş keçmiş hərbçidir. 1991-ci ildə ehtiyata alındıqdan sonra bizneslə məşğul olub - özünün iddia etdiyinə görə, beynəlxalq hava daşımaları sahəsində fəaliyyət göstərib. Məlumdur ki, Butun əsasən dünyanın təhlükəli bölgələrinə malların çatdırılması üzrə geniş biznesi olub.
O, 2008-ci ilin martında ABŞ səlahiyyətliləri tərəfindən verilən order əsasında Banqkokda həbs edilib. Rusiyalı iş adamı Nyu-York Dairə Prokurorluğu tərəfindən Kolumbiyanın İnqilabçı Silahlı Qüvvələrinin üzvlərinə silah tədarük etməklə, “ABŞ vətəndaşlarını və rəsmilərini öldürmək üçün istifadə ediləcəyini başa düşərək”, sui-qəsd cinaətində iştirakda ittiham olunub.
Qərb mediası bildirir ki, həmin vaxt But özünü FARC yaraqlıları kimi təqdim edən Amerika kəşfiyyat xidmətlərinin agentləri tərəfindən Taylanda aldadılaraq ələ keçirilib.
Tailand hakimiyyəti 2,5 il sonra, 2010-cu ilin noyabrında Rusiyanın ekstradisiyası ilə bağlı ABŞ-ın tələbini təmin edib. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi Butun ABŞ-a ekstradisiyasına etiraz edib, xarici işlər naziri Sergey Lavrov Tailand hakimiyyətinin hərəkətlərini ABŞ-ın siyasi təzyiqinin nəticəsi və “açıq-aşkar ədalətsizlik nümunəsi” adlandırıb.
Bəzi ekspertlər 1990-cı illərdə sovet nəqliyyat təyyarələrini Afrikanın bir sıra “qaynar nöqtələrinə” uçurmaqla şöhrət qazanan Butun Rusiya kəşfiyyatı üçün faydalı bir insan olduğunu və Moskvanın onun ABŞ-da mühakimə olunmasını istəmədiyini bildirirdi.
Butun özü bəzi dövlət sirlərinə çıxışı olduğu barədə məlumatları təkzib edib. “Mən Rusiya dövlətinin və onun rəhbərlərinin heç bir sirrinə malik deyiləm... Mən ümumiyyətlə Rusiya şirkətləri və ya dövlət qurumları ilə işləməmişəm”, - o deyib.
Onun sözlərinə görə, 1993-2001-ci illərdə beynəlxalq hava daşımaları sahəsində qanuni biznesə sahib olub və Rusiya hakimiyyəti ilə heç bir əlaqəsi olmayıb.
Bununla belə, But FARC yaraqlılarını silahla təmin etməklə yanaşı, ABŞ, Belçika və bir sıra digər Qərb ölkələrində Syerra Leone, Anqola, Ruanda və Sudan kimi ölkələrdə qanlı münaqişələri qızışdırmaqda şübhəli bilinirdi.
O, Nikolas Keycin canlandırdığı Hollivud "Müharibə lordu" filminin baş qəhrəmanının prototipi hesab olunur. Qərb mətbuatı Butu “ölüm taciri” adlandırırdı.
“Bu film və mətbuatda dərc olunan nəşrlər Butu Amerika ictimai rəyində "şeytanlaşdırdı" və bu, onun ABŞ-da ədalətli mühakimə ehtimalını istisna edir”, - rus həyat yoldaşı Alla Bout BBC-yə müsahibəsində deyib.
2010-cu ildə Tailand hakimiyyəti Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin etirazlarına baxmayaraq, Butun ABŞ-a ekstradisiyasına razılıq verib.
2012-ci ildə o, Nyu-Yorkda federal məhkəmə qarşısında çıxış edib. Məhkəmədə rusiyalı iş adamı özünü təqsirli bilməyib, lakin münsiflər heyəti onu bir neçə ittihamda - amerikalıları öldürmək üçün sui-qəsddə, qanunsuz olaraq zenit raketləri satmaqda və terror təşkilatına dəstək verməkdə təqsirli bilib.
Prokurorlar Butun ömürlük azadlıqdan məhrum edilməsini istəyiblər, lakin hakim Şira Şeyndlin 45 yaşlı rusiyalıya ABŞ qanunlarında nəzərdə tutulan minimum cəza - 2030-cu ilin yanvarına qədər şərti azad edilmə hüququ olmadan 25 il həbs cəzası verib.
Bütün bu illər ərzində Rusiya hakimiyyəti Butun azad edilməsinə nail olmağa çalışırdı. Media onun Rusiyada məhkum olunmuş amerikalılardan birinə dəyişdirilməsinin mümkün variantları haqqında çox yazırdı, lakin bu xəbərlər indiyədək təsdiqini tapmadı.
Qafqaz.media
